Entomolodzy dokonali niesamowitego odkrycia. Nocne chrząszcze gnojowe (Scarabaeus satyrus) mogą poruszać się na podstawie pozycji Drogi Mlecznej. Chociaż złożone oczy chrząszcza nie potrafią rozróżnić poszczególnych gwiazd, gatunek ten widzi Drogę Mleczną jako smugę na niebie i być może nawet rozróżnia takie cechy, jak centrum galaktyki i pasy pyłu gwiezdnego.

Żuki gnojowe są sanitariuszami natury. Za każdym razem, gdy w lesie pojawia się sterta śmieci, żuki gnojowe gromadzą się, by posprzątać. Każdy chrząszcz robi kulkę z łajna, którą toczy w linii prostej. Z dala od stosu, kula zostanie zakopana i zjedzona, a czasami jest używana jako ściółka dla jaj żuka gnojowego.

Brzmi prosto, ale jest jest  problem. Chrząszcze gnojowe są agresywne. Jeśli dwa robaki wyłaniające się ze stosu zderzają się ze sobą, mogą zaangażować się w zaciekłą walkę, która często kończy się rzutami całym ciałem w stylu judo. Wędrówka w kółko (jak robią to ludzie, którzy się gubią) jeszcze bardziej zwiększa szanse na walkę. Dlatego chrząszcze gnojowe wykształciły zdolność szybkiego przemieszczania się w linii prostej w bezpieczne miejsce.

W ciągu dnia kieruje nimi Słońce. Chrząszcze gnojowe widzą wzorce polaryzacji na niebie w ciągu dnia i wykorzystują je do utrzymania kursu. Wystarczy jeden skrawek błękitnego nieba. Ta sztuczka działa również w nocy. Chrząszcze gnojowe to jedyne znane stworzenia, które potrafią dostrzec polaryzację światła Księżyca, która jest 100 milionów razy słabsza niż polaryzacja dzienna. Badania pokazują, że żuki gnojowe chodzą nocą po linii prostej tak samo dokładnie, jak w dzień, nawet jeśli Księżyc jest słabym półksiężycem.

Ale co się dzieje, gdy nie ma ani Słońca, ani Księżyca? Na początku XXI wieku pytanie to niepokoiło dwóch badaczy żuków gnojowych, Erica Warranta i Marie Dacke z Uniwersytetu w Lund w Szwecji. Aby znaleźć odpowiedź, zabrali kilka chrząszczy do planetarium na Uniwersytecie Witwatersrand w Johannesburgu w Południowej Afryce i rzutowali Drogę Mleczną na kopulasty sufit. Chrząszcze go zobaczyły i zorientowały się.

Obecnie chrząszcze gnojowe są jedynymi znanymi nam zwierzętami, które wykorzystują Drogę Mleczną do niezawodnej orientacji. To świetni mali astronomowie. Ich odkrycie spowodowało prawdziwą eksplozję w badaniach nad żukami gnojowymi. James Foster jest liderem w tej dziedzinie i co kilka lat publikuje nowe wyniki.

Foster i jego koledzy zbudowali podstawowe planetarium specjalnie dla żuków gnojowych. Wykorzystuje światła LED, aby naśladować Drogę Mleczną, którą chrząszcze widzą swoimi złożonymi oczami. W 2017 roku odkryli, że chrząszcze gnojowe są w stanie odróżnić północne i południowe ramiona Drogi Mlecznej, wyczuwając kontrast intensywności do 13%. Ten próg sprawia, że ​​obiekty takie jak centrum galaktyki w Strzelcu i Wielka Szczelina w Signus (ciemne obłoki pyłu znajdujące się blisko Układu Słonecznego, znacząco pokrywające centralny obszar Galaktyki i większość płaszczyzny Drogi Mlecznej dla ziemskiego obserwatora) , teoretycznie dostępne dla percepcji chrząszczy.

Następnie do eksperymentu dodali światła miejskie - wyniki nie były zbyt dobre. Zanieczyszczenie światłem może powodować, że chrząszcze porzucają Drogę Mleczną jako kompas.

W artykule opublikowanym w lipcu 2021 r. zespół Fostera opisał, w jaki sposób oświetlenie miejskie niszczy Drogę Mleczną, zmniejsza polaryzację księżyca o 60-70% i „tworzy sztuczne wskazówki na niebie”. Ostatni punkt jest najgorszy ze wszystkich. Reflektory i jasno oświetlone budynki hipnotyzują żuki, które nagle ignorują niebo i pędzą w stronę sztucznych lamp. Te latarnie przyciągają chrząszcze do najbardziej nieprzyjaznych obszarów środowiska. Po przetoczeniu kulek na pewną odległość, chrząszcze powinny znaleźć kawałek miękkiego piasku, w którym mogą się zakopać. beton i asfalt.

Chrząszcze gnojowe to prawdopodobnie nie jedyne astronomiczne owady. Naukowcy są przekonani, że dopiero zaczęli badać ten obszar, na którym potencjalnie znajdują się tysiące gatunków obserwujących gwiazdy. Na tych przedstawicieli naszego ekosystemu może wpływać wszystko, od prostych żarówek po nowoczesne satelity kosmiczne.