Czy asteroida która 5000 lat temu uderzyła w Afrykę stworzyła ziemskie religie?

Nowe badania sugerują, że to nie stopniowe zmiany klimatyczne, a nagła kosmiczna katastrofa mogła doprowadzić do powstania Sahary, wpływając jednocześnie na pierwotne wierzenia starożytnego świata.

 

 

Jeszcze pięć tysięcy lat temu Sahara nie była pustynią, jaką znamy dzisiaj. Geologiczne, paleoklimatyczne i archeologiczne dowody wskazują, że był to teren porośnięty sawanną, z rozległymi jeziorami i rzekami, zamieszkany przez ludzi i dzikie zwierzęta. To drastyczna zmiana, która nastąpiła na przestrzeni zaledwie kilku pokoleń, od dawna zastanawiała naukowców - zbyt szybka, by mogły ją wyjaśnić wyłącznie długoterminowe zmiany klimatyczne czy działalność człowieka.

 

Fascynująca hipoteza zaczyna łączyć kropki między kilkoma intrygującymi odkryciami. W centrum uwagi znajduje się Lake Iro, okrągłe jezioro w południowym Czadzie, o średnicy około 12 kilometrów. Najnowsze badania sugerują, że Lake Iro jest kraterem uderzeniowym powstałym w wyniku kosmicznej kolizji - wydarzenia, które mogło mieć dramatyczny wpływ nie tylko na lokalną topografię, ale również na cały klimat regionu.

 

“Jezioro Iro nie może być łatwo wytłumaczone żadnym innym procesem niż uderzenie meteorytu” - piszą naukowcy w badaniu z 2024 roku. Dowody są przekonujące: charakterystyczny okrągły kształt, obecność starożytnych kryształów w okolicznych skałach, które mogły powstać pod wpływem ogromnego ciśnienia i temperatury towarzyszących impaktowi, oraz niezwykle kręty bieg rzeki Bahr Salamat, która otacza jezioro - jakby została nagle zmuszona do zmiany swojego biegu.

 

Ale najciekawszy element tej teorii dotyczy timing’u. Jeśli uderzenie nastąpiło około 5000 - 6000 lat temu, zbiega się to dokładnie z końcem tzw. Afrykańskiego Wilgotnego Okresu Holocenu i początkiem pustynnienia Sahary. Impakt tej skali mógł wyzwolić kaskadę efektów klimatycznych: wyrzucić ogromne ilości pyłu do atmosfery, zaburzyć regionalne wzorce cyrkulacji powietrza, a przede wszystkim - drastycznie zmienić system hydrologiczny regionu.

 

Mega-Jezioro Czad, które w swoim szczytowym okresie było większe niż dzisiejsze Morze Kaspijskie i stanowiło ogromny zbiornik słodkiej wody w sercu Afryki, mogło utracić swoje główne źródła zasilania. Jeśli uderzenie meteorytu zmieniło bieg głównych rzek regionu, mogło to doprowadzić do dramatycznego osuszenia ogromnych obszarów północnej Afryki w zaledwie kilka dekad.

Image

Teoria ta może wyjaśniać również pewne elementy najstarszych religii. Wyobraźmy sobie wpływ, jaki ogromna kula ognia na niebie, niszczycielskie trzęsienia ziemi i gwałtowne zmiany klimatu miałyby na ludzi żyjących w tamtym regionie. Taki kataklizm z pewnością zostałby zinterpretowany jako boska interwencja. Nagła i drastyczna zmiana środowiska z żyznego raju w spieczoną pustynię mogła dać początek mitom o utraconym Edenie czy złotym wieku ludzkości.

 

Co więcej, okruchy meteorytu, które przetrwały uderzenie - ciemne, czasem oszlifowane kamienie o niezwykłych właściwościach - mogły stać się przedmiotami kultu. Niektórzy badacze spekulują, że najwcześniejsze formy czci słońca i ognia, które później rozwinęły się w złożone systemy religijne starożytnego Egiptu, mogły mieć swoje korzenie w tym kosmicznym wydarzeniu.

 

Migrujące populacje uciekające przed postępującą pustynią przyniosły ze sobą nie tylko umiejętności przetrwania, ale także opowieści o katastrofie, które z czasem ewoluowały w mity i wierzenia religijne. Egipska teologia, ze swoim naciskiem na cykl śmierci i odrodzenia oraz boską naturę nieba, mogła czerpać inspirację z kolektywnej traumy wywołanej przez kataklizm kosmicznego pochodzenia.

 

Choć teoria wymaga jeszcze dalszych badań i potwierdzeń, oferuje fascynującą perspektywę na to, jak kosmiczne wydarzenia mogły kształtować nie tylko nasz krajobraz, ale również nasze najwcześniejsze wierzenia i kulturę.

 

 

Źródła:

https://www.livescience.com/planet-earth/lake-filled-impact-crater-in-a…
https://www.iflscience.com/ancient-crater-lakes-rewrite-saharan-climate…
https://en.wikipedia.org/wiki/African_humid_period
https://www.yahoo.com/news/articles/lake-filled-impact-crater-africa-07…
https://www.planetary.org/space-images/aorounga-impact-crater