Naukowcy odkryli najwcześniejszy opis pioruna kulistego

Najstarszy opis błyskawicy kulistej w Anglii i jeden z najwcześniejszych na świecie został znaleziony w pismach mnicha przez badaczy z Uniwersytetu Durham. 

Mnich benedyktyński Gerwazy z Canterbury prowadził dokumentację głównie wydarzeń w klasztorze Christchurch oraz działań króla i szlachty, ale także często opisywał zjawiska naturalne. W swoim rękopisie Kronika panowania Stefana, Henryka II i Ryszarda I w Anglii Gervasius napisał, że 7 czerwca 1195 r. „cudowny znak zstąpił niedaleko Londynu”. Według niego pojawiła się ciemna gęsta chmura, z której pojawiła się biała substancja, która nabrała kulistego kształtu i opadła do rzeki jak kula ognia.

Piorun kulisty to rzadkie zjawisko pogodowe, którego wciąż nie rozumiemy. Opis Gervasiusa białej materii wyłaniającej się z ciemnej chmury, opadającej jako obracająca się kula ognia, a następnie poruszającej się poziomo, jest bardzo podobny do historycznych i współczesnych opisów piorunów kulistych. Do tej pory najwcześniejsze doniesienia o piorunach kulistych w Anglii pochodzą z 1638 r. - wtedy, według naocznych świadków, pojawił się on podczas burzy w kościele w wiosce Widecombe w Devon. Naukowcy zbadali również inne zapisy Gervasiusa, na przykład dotyczące zaćmień, aby upewnić się, że jego opisy są wystarczająco wiarygodne.

Piorun kulisty, według naocznych świadków, zwykle ma średnicę około 25 cm, istnieje od dawna i porusza się po nieprzewidywalnej trajektorii. Mimo sporej liczby doniesień o obserwacjach wciąż nie ma jednoznacznego wyjaśnienia, czym jest i jak powstaje – niektóre teorie na ogół tłumaczą to, co widzieli masowymi halucynacjami. Do tej pory nie udało się opracować instalacji zdolnej do odtwarzania piorunów kulistych w warunkach laboratoryjnych.