Postęp, jaki odnotowano w ostatnich latach w dziedzinie sztucznej inteligencji (AI), jest naprawdę imponujący. Systemy AI, takie jak ChatGPT, ewoluują w kierunku coraz bardziej zaawansowanego generowania odpowiedzi, które mogą wydawać się niezwykle zbliżone do ludzkich. To prowadzi do licznych debat dotyczących tego, czy owe systemy mogą posiadać świadomość. Jednakże nowe badania przeprowadzone przez zespół neuronaukowców sugerują, że możemy niedoceniać skomplikowanej struktury neurobiologicznej, która kryje się za ludzką świadomością.

Interakcja z systemami AI, takimi jak ChatGPT, sprawia, że postrzegamy generowane przez nie odpowiedzi jako świadome. Jednak Jaan Aru, Matthew Larkum i Mac Shine, autorzy badania o perspektywie neuronaukowej, podkreślają kluczowe różnice między ludzką świadomością a sztuczną inteligencją. Zdaniem neurobiologów, brak pewnych kluczowych cech w systemach AI odróżnia je od ludzkiej świadomości. W pierwszej kolejności modele językowe AI nie posiadają bogatych informacji zmysłowych, które ludzie odbierają w interakcji ze światem. Ludzka świadomość ma swe korzenie w ucieleśnionym, praktycznym doświadczeniu, czego nie da się powiedzieć o aktualnych systemach AI.

Dodatkowo, w architekturze współczesnych algorytmów AI brakuje pewnych kluczowych komponentów układu wzgórzowo-korowego, który u ssaków jest silnie związany z procesami świadomości. Ten układ odpowiada za generowanie skomplikowanych wzorców aktywności, które podejrzewane są o odgrywanie kluczowej roli w procesach świadomości. Bez integracji tych funkcji, sztuczna inteligencja prawdopodobnie nigdy nie osiągnie stopnia świadomości porównywalnego z ludzkim.

Należy także podkreślić, że ewolucyjne i rozwojowe trajektorie prowadzące do powstania świadomych organizmów nie mają odpowiednika w sztucznych systemach. Złożoność procesów komórkowych i relacji w obrębie organizmów żywych daleko przewyższa aktualne zdolności systemów AI. Chociaż sztuczne systemy, takie jak ChatGPT, mogą przejawiać zachowania sugerujące świadomość, nie możemy zakładać, że są one faktycznie świadome. Mechanizmy odpowiedzialne za ludzką świadomość są jeszcze nie w pełni zrozumiane i, jak podkreślają autorzy badania, są one znacznie bardziej skomplikowane niż te używane w modelach językowych.

Różnice te są szczególnie widoczne w kontraście między biologicznymi neuronami a neuronami w systemach AI. Podczas gdy biologiczne neurony są strukturami fizycznymi zdolnymi do wzrostu i adaptacji, neurony w systemach AI są jedynie abstrakcyjnymi liniami kodu. Podkreśla to ogromną przepaść w złożoności między ludzką świadomością a możliwościami sztucznej inteligencji.

Choć rozwój sztucznej inteligencji jest imponujący, tworzenie maszyn o prawdziwej świadomości stanowi ogromne wyzwanie. Mechanizmy ludzkiej świadomości są niezwykle złożone i ściśle związane z naszą biologiczną strukturą. W dążeniu do zrozumienia i odtworzenia świadomości w sztucznych systemach musimy być świadomi wielkości tego wyzwania.