Archeologia nieustannie zaskakuje nas swoimi odkryciami. Właśnie teraz, na terenie Rezerwatu Ekologicznego Balamku w Meksyku, znalazło swoje miejsce w historii zupełnie nowe rozdział - nieznane dotąd miasto Majów. Zespół archeologów pod kierunkiem Ivana Spraicha odkrył ruiny starożytnego miasta nazwanego Okomtun, co w języku rdzennych mieszkańców Jukatanu znaczy "kamienną kolumnę".

Okomtun, które prawdopodobnie istniało w okresie klasycznym Majów (250-1000 ne), zajmuje obszar ponad 50 hektarów. Na jego terenie zlokalizowane są liczne budowle, wśród których wyróżniają się piramidalne konstrukcje o wysokości przekraczającej 15 metrów. Centrum miasta składa się z trzech placów otoczonych okazałymi budynkami i grupami patiów. Między dwoma głównymi placami rozpościera się zespół niskich, wydłużonych struktur tworzących koncentryczne kręgi. Odkryto także plac, na którym prawdopodobnie odbywały się tradycyjne gry w piłkę.

Południowo-wschodnia część miasta, połączona z północno-zachodnią za pomocą masywnej tamy, jest uważana za akropol - najbardziej ufortyfikowaną część miasta. Tutaj, na wzniesieniu, odkryto mury miejskie o wysokości dochodzącej do 10 metrów, a na północy miasta – piramidę górującą 25 metrów nad otoczeniem.

Prace na terenie Okomtun poprzedziło badanie zdjęć lotniczych, które wskazały potencjalną obecność starożytnych obiektów ukrytych w gęstej dżungli. Dodatkowo, technologia LiDAR pomogła zidentyfikować struktury przedhiszpańskie. Archeolodzy uważają, że Okomtun zostało opuszczone około 1000 roku naszej ery. Dowodzą tego artefakty, które wskazują na nagłe opuszczenie miasta i zabranie najbardziej czczonych świątyń.

Odkrycie Okomtun daje naukowcom możliwość głębszego zrozumienia historii Majów oraz ich kultury. Jak podkreślił Ivan Spraic, "Okomtun to kolejny dowód na to, że Meksyk skrywa wiele tajemnic, które nie zostały jeszcze odkryte. Nadal jest jednym z najważniejszych regionów archeologicznych na świecie". Ta historyczna znalezisko przypomina, jak wiele skarbów nadal pozostaje ukrytych, czekając na swoje odkrycie.