Megalityczne kamieniarstwo to dość popularny widok w wielu częściach Włoch, w tym w Lacjum , Abruzji, Kampanii, Umbrii, Toskanii i Molise. Ten rodzaj murowania polega na łączeniu ze sobą ogromnych bloków kamiennych o różnych kształtach bez zaprawy w sposób, który nie pozostawia między nimi szczelin i nosi nazwę muru cyklopowego. Czy taki poziom precyzji i koordynacji mógł zostać osiągnięty przed tysiącami lat?

Uczeni przypisują je Rzymianom, ale istnieje wiele powodów, by zaprzeczyć tym twierdzeniom. Po pierwsze, chociaż największe natężenie wielokątnych murów występuje w regionie Lacjum, brakuje ich w Rzymie! Po drugie, za istnieniem tych budowli kryją się legendy o dawnych ludach, które stworzyły te wielkie konstrukcje. Są one o tyle interesujące, że wiele z istniejących we Włoszech struktur, faktycznie wygląda jakby powstało na fundamencie znacznie bardziej imponującej struktury.

Za przykład niech posłuży ściana otaczająca wioskę Castel San Pietro Romano lub fundamenty akweduktu, który znajduje się między miastami Ferentino i Sora. Wyraźnie widać tam moment gdy olbrzymie bloki skalne, zostały zastąpione klasyczną rzymską architekturą. Co więcej, Włochy nie są pod tym względem wyjątkowe. Niektóre z najwcześniejszych przykładów takich struktur, pochodzą z cywilizacji Morza Egejskiego z epoki brązu (3000-1000 p.n.e.). 

Castel San Pietro Romano (Laura Tabone)

Akwedukt między Sora i Ferentino (Laura Tabone)

Niektórzy badacze sugerując się tym faktem sugerują, że megality cyklopowe to dzieło starożytnych greków. Krąży nawet legenda, jakoby mury cyklopowe zostały zbudowane rękoma Pelazgów, a więc przodków klasycznych Greków. Jak jednak wytłumaczyć, że klasyczni greccy pisarze obserwujący pozostałości mykeńskich murów, powstałych ręką tych samych ludów, również nie mogli dać wiary w to co widzą. To oni jako pierwsi zasugerowali, że tylko mityczny jednooki olbrzym Cyklop mógł przenieść te megalityczne bloki na to miejsce.

Mury w Mykenach, Grecja

Brama Lwa. Mykeny. Argolis, Grecja

Z estetycznego punktu widzenia megalityczne fundamenty wykończone regularną cegłą wyglądają dość dziwnie. Oczywiście możliwym jest, że mury cyklopowe zostały zbudowane przez Rzymian w czasach Republiki, a później odnowione lub ponownie wykorzystane, przy użyciu różnych rodzajów technik budowlanych, które stały się bardziej popularne. Istnieje również możliwość, że starożytne, bardziej kompletne konstrukcje cyklopowe zostały ponownie wykorzystane przez Rzymian. Jeśli jednak są starożytne, to dlaczego nie ma archeologicznych dowodów na to, kto mógł je zbudować?