Przez lata naukowcy zmagali się z zagadką ludzi, którzy widzą zniekształcone, a nawet przerażające twarze. Wreszcie, po wielu badaniach i eksperymentach, udało im się uzyskać przełomowe rezultaty, rzucające nowe światło na to zjawisko. Opublikowane właśnie w prestiżowym czasopiśmie „The Lancet" wyniki badań dostarczają fascynujących informacji na temat tego rzadkiego zaburzenia percepcji twarzy.

Prosopometamorfopsja, bo tak nazywa się ten stan, polega na zniekształceniu postrzegania ludzkiej twarzy. Osoby cierpiące na to schorzenie widzą twarze w zniekształconej, często wręcz demonicznej formie. Co ciekawe, zjawisko to dotyczy nie tylko obserwacji rzeczywistych twarzy, ale również tych prezentowanych na zdjęciach czy ekranach. Dotychczas naukowcy mieli problem z uzyskaniem wiarygodnych informacji na temat tego, jak dokładnie pacjenci postrzegają twarze.

Przełom nastąpił dzięki udziałowi w badaniach 58-letniego mężczyzny, którego przypadek okazał się wyjątkowy. Otóż u tego pacjenta prosopometamorfopsja występuje w specyficznej formie – rzeczywiste twarze ludzi wydają mu się „demoniczne", podczas gdy twarze na zdjęciach czy ekranach komputera widzi normalnie. To właśnie ten niezwykły aspekt jego schorzenia umożliwił naukowcom uzyskanie niezwykle cennych informacji.

Badacze sfotografowali twarz pacjenta, a następnie wyświetlili mu zdjęcie na ekranie komputera, jednocześnie prosząc go o obserwację prawdziwej twarzy tej samej osoby. W trakcie eksperymentu mężczyzna na bieżąco opisywał różnice pomiędzy tym, co widzi na ekranie, a rzeczywistą twarzą przed nim. Opierając się na tych relacjach, naukowcy mogli zredagować zdjęcie w taki sposób, aby odzwierciedlało zniekształcone postrzeganie pacjenta.

Uzyskane w ten sposób obrazy są przełomowe, gdyż po raz pierwszy udało się uzyskać tak realistyczne wizualizacje „demonicznych" twarzy, które widzą osoby cierpiące na prosopometamorfopsję. Dotychczas badacze musieli polegać jedynie na opisach słownych pacjentów, co nie dawało pełnego obrazu zjawiska.

Warto podkreślić, że w trakcie poszukiwań uczestników do badania naukowcy natrafili na interesujący problem. Okazało się, że wielu pacjentów z prosopometamorfopsją zostało błędnie zdiagnozowanych przez psychiatrów, którzy przypisywali im schizofrenię i przepisywali leki przeciwpsychotyczne. Tymczasem, jak podkreśla profesor Brad Duchesne, jest to zaburzenie wynikające z problemów w funkcjonowaniu układu wzrokowego, a nie psychicznego.

Wiele osób cierpiących na prosopometamorfopsję obawia się, że inni uznają ich doświadczenia za oznakę zaburzenia psychicznego, dlatego często nie mówią o swoich problemach z percepcją twarzy. To jeszcze bardziej utrudnia właściwą diagnozę i leczenie tego schorzenia.

Uzyskane w badaniu obrazy dają nadzieję, że uda się lepiej zrozumieć mechanizmy stojące za tym zjawiskiem. Może to również pomóc w prawidłowej identyfikacji i leczeniu pacjentów cierpiących na prosopometamorfopsję. Niewątpliwie jest to ważny krok naprzód w poznawaniu tej niezwykłej i fascynującej anomalii percepcji.